Ochrona rzadkich ptaków strefowych w wybranych obszarach Natura 2000 na Lubelszczyźnie

aktualności
29 stycznia 2019   Projekt LIFE_STREFOWE zakończony!!

W dniu 28 stycznia 2019 roku, wysłaliśmy do Komisj Europejskiej raport końcowy z realizacji projektu LIFE "Ochrona rzadkich ptaków strefowych w wybranych obszarach Natura 2000 na Lubelszczyźnie". W związku z tym, że jest to tak na prawdę ostatnie zadanie, które musieliśmy wykonać, możemy oficjalne ogłosić że projekt "Ochrona rzadkich ptaków strefowych w wybranych obszarach Natura 2000 na Lubelszczyźnie" został zakończony!!

Bardzo serdecznie dziękujemy osobom zaangażowanym w realizację pszczególnych zadań, Instytucjom finansującym, Pani Monitor Projektu, Regionalnym Dyrekcjom Ochrony Środowiska w Lublinie i Rzeszowie, Dyrekcji  Poleskiego i Roztoczańśkiego Parku Narodowego, pracownikom przedsiębiorstwa PGE Dystrybucja S.A., pracownikom projektu, wykonawcom, członkom LTO i ZamTop oraz wszystkim, którzy dobrą radą lub czynem wspierali nas w działaniach. 

Wśród głównych osiągnięć projektu, z pewnością możemy wymienić:

 

A.1. Rozpoznanie wybiórczości siedliskowej, zasięgu terytorialnego i zagrożeń dla orlika i gadożera

Dane telemetryczne z 15 osobników orlika krzykliwego i 2 osobników gadożera. Informacje na temat dynamiki dziennych, sezonowych i całorocznych przemieszczeń orlika krzykliwego i gadożera. Informacje o sposobach użytkowania gruntów w obrębie rewirów żerowiskowych. Informacje na temat zasobności pokarmowej żerowisk obu gatunków zdobyte na podstawie badań małych ssaków i gadów prowadzonych w miejscach najczęściej wykorzystywanych przez ptaki w trakcie polowań oraz w miejscach przez nie omijanych.

A.2. Rozpoznanie stanu populacji, parametrów populacyjnych i zagrożeń gatunków strefowych

Informacje na temat sukcesu lęgowego, przyczyn śmiertelności oraz zagrożeń dla ok. 150 gniazd ptaków objętych ochroną. Dane na temat najbardziej niebezpiecznych dla ptaków linii średniego napięcia. Informacje na temat lokalizacji 146 nowych gniazd wymagających utworzenia lub korekty granic strefy ochronnej, oraz informacja na temat 70 gniazd wymagających odbudowy lub wzmocnienia.

A.3. Przygotowanie strategii ochrony gatunków strefowych i wytycznych monitoringu do PZO

 

Przygotowanie strategii, w której w syntetyczny sposóbzebrane zostały dane na temat: aktualnej sytuacji prawnej w zakresie ochrony ptaków strefowych, preferencji siedliskowych oraz głównych zagrożeń oddziałujących na gatunki strefowe ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki Lubelszczyzny. Na potrzeby strategii dokonana została także identyfikacja tych części regionu, w których nie powinny być realizowane wybrane przedsięwzięcia mogące negatywnie oddziaływać na gatunki strefowe. 

C.1. Instalacja platform dla puchacza, orlika i bociana czarnego

Montaż 40 specjalnych skrzyń lęgowych dla puchacza oraz wzmocnienie 20 gniazd orlika krzykliwego i 15 gniazd bociana czarnego.

C.2. Przemieszczenie młodszego pisklęcia orlika krzykliwego

Przeprowadzenie w ciągu czterech lat realizacji projektu 23 prób adopcji, których wynikiem było odchowanie przez ptaki „dodatkowych” 14 piskląt.

C.3. Przywrócenie prawidłowych warunków żerowiskowych dla orlika poprzez odtworzenie nieużytkowanych łąk i pastwisk

Odtworzenie 135.9 ha łąk i pastwisk. Łąki po odtworzeniu są w dalszym ciągu użytkowane, w ramach podtrzymania efektu ekologicznego projektu.

C.4. Instalacja osłon i izolatorów na sieciach trakcyjnych

Zabezpieczenie ponad 300 słupów linii średniego napięcia.

C.5. Budowa i instalacja budek oraz osłon przeciwko drapieżnikom dla włochatki

Zamontowano wszystkie z sześćdziesięciu zaplanowanych budek. W każdym ze stwierdzonych rewirów montowano po dwie skrzynki. 

C.6. Tworzenie i aktualizacja stref gniazdowych

Od momentu rozpoczęcia projektu, do Regionalnych Dyrekcji Ochrony Środowiska w Lublinie i Rzeszowie przekazane zostały informacja o 146 gniazdach strefowych gatunków ptaków, których lokalizacja wymagała utworzenia bądź korekty przebiegu granic istniejącej strefy ochronnej. Do chwili przygotowania niniejszego opracowania na mocy decyzji dyrektorów RDOŚ utworzonych zostało 100 stref.

D.1. Ocena wpływu realizacji projektu

Przeprowadzono 3 sezony monitoringu zasobów pokarmowych (małe ssaki) oraz3 sezony monitoringu fitosocjologicznego. W wyniku przeprowadzonych prac okazało się, że odtworzone łąki i pastwiska, na których kontynuowane jest prowadzenie kośno-pastwiskowej już po kilku latach cechują się mniejszym udziałem gatunków inwazyjnych i niepożądanych a struktura ich runi jest bardziej sprzyjająca dla żerujących ptaków drapieżnych. Również wyniki badań zasobności pokarmowej wskazały na większą liczebność drobnych gryzoni na łąkach użytkowanych w porównaniu do łąk, na których użytkowanie zostało zaprzestane. 

W trakcie kontroli odcinków linii średniego napięcia zabezpieczonych w ramach realizacji projektu nie odnaleziono żadnej ofiary porażenia prądem, co świadczy o 100% skuteczności przyjętej metody i jednoznacznie wskazuje na zasadność realizacji zadania.

W odniesieniu do monitoringu zamontowanych platform, warto zauważyć, że w sezonie lęgowym 2017 ptaki zajęły 17 platform z czego 7 to platformy zajęte przez bociany czarne, 8 to platformy zasiedlone przez orliki krzykliwe, a 8 to skrzynie lęgowe wykorzystywane przez puchacze.

W roku 2018 ptaki zajęły 18 platform (1 dla orlika krzykliwego, 8 dla bociana czarnego i 9 dla puchacza).

W przypadku budek lęgowych dla włochatki pomimo kontroli ich zasiedlenia w roku 2017 i 2018 nie zdobyto dowodów na pewne gniazdowanie ptaków w skrzynkach. W kilku z nich stwierdzono natomiast obecność wypluwek, co świadczy o odwiedzaniu ich przez ptaki. Monitoringiem ornitologicznym objęto około 150 gniazd, których odnalezienie wymagało kontroli ponad 250 rewirów.

D.2. Ocena wypływu projektu na lokalne społeczności

Opracowano dwa raporty z badań socjologicznych. W miejscowościach, gdzie prowadzono działania edukacyjne i praktyczne działania ochroniarskie stwierdzono zwiększoną świadomość uczestników w zakresie zagrożeń ptaków strefowych, jak również lepsze nastawienie i gotowość angażowania w ich ochronę. 

E.2. Działania edukacyjne dla rolników i dzieci

W ramach realizacji projektu LIFE zorganizowanych zostało 151 warsztatów dla dzieci i młodzieży szkolnej, oraz 33 warsztatów dla rolników i myśliwych, w których wzięło udział odpowiednio 3064 i 697 osób. Zorganizowano także 3 spotkania z myśliwymi, na których obecnych było 66 osób.

Bardziej szczegółowe informacje na temat efektów realizaji poszczególnych zadań, znajdują się w dostępnym na stronie www projektu Raporcie laika oraz w After Life Conservation Plan

Wersja elektroniczna raportu końcowego znajduje się TUTAJ

Projekt realizowaliśmy wspólnie z Fundacją Natura International Polska, a jego wdrożenie możliwe było dzięki dofinansowaniu pochodzącemu ze środków Unii Europejskiej w ramach Instrumentu Finansowego LIFE+ oraz ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

 

 

 

31 sierpnia 2018   Seminarium podsumowujące projekt

W dniach 21-22 sierpnia, w Ośrodku Wypoczynkowo-Szkoleniowym „Zacisze” w Zwierzyńcu zorganizowaliśmy konferencję podsumowującą nasz czteroletni projekt.

Do udziału w spotkaniu zaproszeni zostali przedstawiciele Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Zewnętrznego Zespołu Monitorującego, Regionalnych Dyrekcji Ochrony Środowiska w Lublinie i Rzeszowie, beneficjenci innych projektów LIFE, przedstawiciele Parków Narodowych, Nadleśnictw a także członkowie organizacji pozarządowych zajmujących się ochroną przyrody. Wśród uczestników znaleźli się także wykonawcy poszczególnych prac i inne osoby zaangażowane w projekt.

Pierwszy dzień konferencji miał charakter seminarium, podczas którego, prelegenci przedstawiali wyniki badań i prac poświęconych gatunkom strefowym, realizowanych zarówno w ramach projektu LIFE jak i innych przedsięwzięć naukowych.

Zebranych gości powitał Tomasz Bajdak - koordynator projektu, który po przedstawieniu zebranych uczestników, zaprezentował wyniki realizacji projektu LIFE.

 

 

Fot. 1. Prezentacja koordynatora projektu

 

 Następnie, Janusz Wójciak – koordynator naukowy projektu, przedstawił kompleksowe informacje na temat stanu populacji gatunków strefowych w Obszarach Natura 2000 na Lubelszczyźnie. Kolejnym wystąpieniem była wygłoszona przez Pana Przemysława Chylareckiego prezentacja, omawiająca wyniki badań telemetrycznych orlika krzykliwego i gadożera w obrębie lęgowisk gatunków. Przedmiotowe wystąpienie było efektem analizy statystycznej dziesiątek tysięcy odczytów pozycji GPS, dostarczonych przez ptaki wyposażone w nadajniki w ramach realizacji zadania A1.

 

Fot. 2. Paweł Mirski prezentuje wyniki badań telemetrycznych orlika krzykliwego

 

Kolejną prezentacją, będącą efektem prac badawczych wykonanych w trakcie projektu, było wystąpienie Pana Przemysława Stachyry, poświęcone preferencjom pokarmowym gadożerów. Jesteśmy przekonani i dumnie z tego, że nasze badania są pierwszymi tego typu pracami wykonanymi w kontekście tego gatunku w kraju.

Sygnały otrzymane z loggerów GPS, oprócz informacji na temat wielkości areału osobniczego, charakterystyki dobowych i sezonowych przemieszczeń w trakcie okresu lęgowego, dostarczyły nam wielu informacji na temat strategii migracyjnych orlików krzykliwych i gadożerów. Uzyskane wyniki były zgodne z danymi zebranymi i zaprezentowanymi przez kolejnego prelegenta – Pana Pawła Mirskiego z Uniwersytetu w Białymstoku.

               W kolejnej, prezentacji wynik badań nad zamieszkującą Puszczę Augustowską populacją innego gatunku strefowego przedstawiła Pani Dorota Zawadzka z Uniwersytetu Łódzkiego. Stan liczebności bielika – bo o nim mowa - zasiedlającego Puszczę Augustowską, po wielu latach dość szybkiego wzrostu, w chwili obecnej ustabilizował się, prawdopodobnie w wyniku osiągnięcia poziomu adekwatnego do pojemności siedliskowej. Po zakończonej prezentacji, do przedstawionych wyników odniósł się koordynator naukowy projektu, który zauważył, że wzrost liczebności populacji bielika na Lubelszczyźnie rozpoczął się nieco później i w dalszym ciągu odnajdywane są nowe terytoria. 

               Dzięki wygłoszonej przez Pana Mariana Stója prelekcji, dotyczącej stanu i zmian populacji, oraz ekologii rozrodu orlika krzykliwego gniazdującego w Magurskim Parku Narodowym, uczestniczy seminarium mogli porównać specyfikę tamtejszej populacji z populacją zamieszkującą Lubelszczyznę.

               Jako że część terenu objętego realizacją projektu LIFE-Strefowe jest jednocześnie miejscem prowadzenia prac w ramach projektu „W zgodzie z naturą - LIFE+ dla Lasów Janowskich” w gronie prelegentów nie mogło zabraknąć przedstawiciela Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Lublinie. O założeniach, wyzwaniach i efektach projektu opowiedział Pan Krzysztof Wawer – pracownik projektu.

  Ostatnią z przedstawionych prezentacji, było wystąpienie dotyczące opracowanej w ramach projektu LIFE „Strategii Ochrony Ptaków Strefowych na Lubelszczyźnie” – jej cele, założenia oraz treść zaprezentował Pan Daniel Piec – Prezes Fundacji Natura International Polska, będącej współbeneficjentem projektu.

Podsumowaniem oficjalnej części spotkania był był premierowy pokaz diaporamy prezentującej osiągnięcia projektu.

 Drugi dzień projektu miał charakter wyjazdu terenowego. Pierwszym z jego punktów był Ośrodek Edukacyjno-Muzealny Roztoczańskiego Parku Narodowego, gdzie dzięki uprzejmości Dyrektora Parku, uczestnicy spotkania mogli zapoznać się z wystawą "W krainie jodły, buka i tarpana" prezentującą walory przyrodnicze i kulturowe Roztocza.

Po opuszczenia  OEM nastąpił przejazd w pobliże miejscowości Zamch, gdzie znajduje największa z odtworzonych powierzchni łąk i pastwisk, będąca miejscem regularnego żerowania kilu par orlików krzykliwych oraz gadożerów. Uczestnicy, prowadzenie przez Pawła Szewczyka – zarządcę ostoi w projekcie LIFE, mogli zapoznać się ze specyfiką terenu, a także ujrzeć efekty wykonanych prac oraz działania wdrażane w celu podtrzymania osiągniętego efektu ekologicznego. Zebrani na miejscu goście zostali przywitani przez stado koników polskich, które pełnią na wizytowanym terenie rolę ekologicznych, naturalnych kosiarek.  

 

 

Fot. 3 Wizyta na odtworzonych łąkach

 Po opuszczeniu pastwiska, i przemarszu przez fragment Puszczy Solskiej, nastąpił powrót do Ośrodka Szkoleniowego, gdzie po wspólnym posiłku nastąpiło oficjalne zakończenie konferencji.

29 sierpnia 2018   Mamy plan! - After-LIFE Conservation Plan!

Jako  że projekt wielkimi krokami formalnie zbliża się do końca, a objęte nim ochroną gatunki ptaków w dalszym ciągu będa potrzebowały naszej pomocy, opracowaliśmy tzw. After LIFE Conservation Plan czyli „Plan po zakończeniu realizacji projektu LIFE” Dokument zawiera syntetyczne zestawienie osiągnięć projektu oraz wykaz działań, któe należy podjąć, aby uzuskane efekty utrzymać w przyszłości. Elektroniczna wersja planu dostępna jest TUTAJ

23 sierpnia 2018   Zakończyliśmy prace nad Strategią Ochrony Ptaków Strefowych

Pewnym zwieńczeniem prac nad poznaniem stanu zachowania populacji gatunków strefowych, ich wymogów siedliskowych oraz oddziałujących na nie zagrożeń, było przygotowanie „Strategii ochrony ptaków strefowych na Lubelszczyźnie”. Dokument ten, oprócz dostarczenia zainteresowanym syntetycznej wiedzy na temat biologii, zagrożeń i funkcjonujących obecnie metod ochrony gatunków strefowych, w szczególny sposób kładzie nacisk na zagadnienia dotyczące uwzględnienia potrzeb ochrony tej grupy ptaków w prowadzonych przez jednostki administracji procesach planistycznych

Przy założeniu, że dostępne w przedmiotowym dokumencie informacje będą wykorzystywane we wczesnych etapach planowania inwestycji, możliwe będzie zminimalizowanie konfliktu między działalnością człowieka i ptakami. Strategia zawiera bowiem najnowsze dane na temat rozmieszczenia wybranych gatunków ptaków strefowych (dostępne również w formacie GIS), ich zagrożeń i wymagań siedliskowych w warunkach Lubelszczyzny.

Wersja elektroniczna stretegii jest do pobrania TUTAJ

20 sierpnia 2018   Raport laika gotowy

Jednym z elementów realizacji każdego projektu LIFE jest opracowanie tzw. Raportu Laika. Jest to wykonana w niespecjalistycznym jezyku publikacja mająca na celu przedstawienie celów projektu, wykonanych działań i uzyskanych efektów, oczywiście opatrzona barwnymi fotografiami, które często najlepiej pokazują osiągnięte efektu. Zachęcamy do zapoznania się z treścią raportu, który w wersji elektronicznej dostępny jest TUTAJ, a w wersji "papierowej" czeka na zainteresowanych w biurze projektu LIFE, na ul. Mełgiewskiej 74 w Lublinie. 

11 sierpnia 2018   Strefowce na dniu otwartym "Roztoczańskiego Parku Narodowego"

11 sierpnia 2018 roku odbyła się X edycja plenerowej imprezy edukacyjnej „Dzień otwarty Roztoczańskiego Parku Narodowego”. Pomimo początkowo niesprzyjającej aury w imprezie wzięło udział ok. 2 300 osób. Tematem przewodnim tegorocznej imprezy edukacyjnej był niezwykle różnorodny świat ptaków. Konkursy, zabawy i animacje przyrodnicze zorganizowane przed budynkiem Ośrodka Edukacyjno – Muzealnego dawały możliwość bliższego poznania awifauny, jak również sprawdzenia swojej wiedzy ornitologicznej. Na takiej imprezie nie mogło również zabraknąć Lubelskiego Towarzystwa Ornitologicznego które przybyłym uczestnikom prezentowało zakres działalności Towarzystwa w tym przede wszystkim prace realizowane w ramach projtku LIFE. 

 

 

 

 

10 maja 2018   Zapytanie ofertowe na: „Przygotowanie diaporamy projektu LIFE13 NAT/PL/000060”

W dniu 10 maja 2018 r. Lubelskie Towarzystwo Ornitologiczne z siedzibą w Lublinie 20-950, ul. Akademicka 13, tel.: 508371307, zwane dalej „Zamawiającym”, w związku z realizacją zadania E1 będącego częścią projektu „Ochrona rzadkich ptaków strefowych w wybranych obszarach Natura 2000 na Lubelszczyźnie” współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Instrumentu Finansowego LIFE+ (nr umowy LIFE13 NAT/PL/000060) oraz przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (nr umowy 591/2014/Wn-03-OP-WK-LF/D), ogłasza ponowne zapytanie ofertowe na:

„Przygotowanie diaporamy projektu LIFE13 NAT/PL/000060”

 

Treść zapytania ofertowego wraz z załącznikami są do pobrania TUTAJ.

 

08 maja 2018   Zapytanie ofertowe: zakup i dostawa drona wraz z wyposażeniem - ponowione

W dniu 8 maja  2018 r. Lubelskie Towarzystwo Ornitologiczne z siedzibą w Lublinie 20-950, ul. Akademicka 13, (adres do korespondencji: Ul. Mełgiewska 74, lok. 209, 20-234 Lublin) tel.: 508371307, zwane dalej „Zamawiającym”, w związku z realizacją zadania C2 bedącego częścią projektu „Ochrona rzadkich ptaków strefowych w wybranych obszarach Natura 2000 na Lubelszczyźnie” współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Instrumentu Finansowego LIFE+ (nr umowy LIFE13 NAT/PL/000060) oraz przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (nr umowy 591/2014/Wn-03-OP-WK-LF/D), ogłasza ponowne zapytanie ofertowe na

zakup i dostawę drona

Treść zapytania ofertowego wraz z załącznikami są do pobrania TUTAJ

30 kwietnia 2018   Tablice zamontowane

W wybranych miejscach realizacji poszczególnych projektowych działań, zamontowaliśmy 5 tablic informacyjno-edukacyjnych, opisujących ogólne założenia projektu oraz - w zależności od miejsca posadowienia tablicy – wybrane jego działania.

Pierwsza z tablic została poświęcona zadaniu związanemu z przywróceniem dogodnych żerowisk dla orlika krzykliwego poprzez odtwarzanie nieużytkowanych łąk i pastwisk.  Miejsce jej lokalizacji nie mogło być inne niż skraj Naszego pastwiska w pobliżu miejscowości Zamch, które w ramach realizacji projektu zostało wykoszone  po raz pierwszy od wielu lat. Aktualnie, za sprawą pasących się tam koników polskich, dzielnie pracujących nad podtrzymaniem efektu ekologicznego projektu LIFE, miejsce to staje się coraz większą atrakcją turystyczną.

 Temat drugiej z tablic zdominował wciąż niestety istniejący problem zatruwania bielików, który szczególnie często występuje na południowym skraju Puszczy Solskiej. Aby po raz kolejny zwrócić okolicznym mieszkańcom uwagę na istotę i podłoże problemu, poza wcześniej prowadzoną akcją informacyjną (zajęcia z dziećmi, spotkania z rolnikami, dyspozycja folderów i plakatów) postanowiliśmy w sposób trwały zapisać się z nasza akcją informacyjną w lokalnym krajobrazie. Dzięki uprzejmości Dyrekcji Centrum Kultury i Sportu w Cieszanowie, tablice zamontowaliśmy przed budynkiem Domu Kultury w Starym Lublińcu.

Kolejnym działaniem, które doczekało się upamiętnienia w formie tablicy, był montaż na liniach średniego napięcia osłon przeciw porażeniom ptakom. Na fali dotychczas wzorowo przebiegającej współpracy pomiędzy LTO a przedsiębiorstwem PGE Dystrybucja S.A, tablicę informującą o założeniach i efektach tego zadania zamontowaliśmy na terenie posterunku energetycznego w Tyszowcach. W pobliżu tego właśnie miejsca styka się wiele zabezpieczonych linii więc wybrana lokalizacja pomogła zaprezentować zadanie zarówno w teorii jak i w praktyce.

Czwarta tablica, którą dzięki uprzejmości Nadleśnictwa Strzelce zamontowaliśmy na leśnym parkingu w pobliżu miejscowości Maziarnia Strzelecka, poświęcona była zagadnieniu adopcji orlika krzykliwego, jako metody ograniczania strat w lęgach spowodowanych zjawiskiem tzw. kainizmu. Również w tym przypadku lokalizacja tablicy nie była przypadkowa – Lasy Strzeleckie są miejscem występowania jednej z najliczniejszych populacji tego gatunku w regionie.

Również na terenach leśnych, za zgodą i przy udziale pracowników Nadleśnictwa Parczew, zamontowaliśmy ostatnią tablice. Stanęła ona w pobliżu wiaty edukacyjnej położonej nieopodal rezerwatu przyrody Lasy Parczewskie, w granicach obszaru Natura 2000 o tej samej nazwie. Tematyka tablicy zdecydowanie wpisywała się w specyfikę miejsca jej posadowienia – w tym przypadku opisane zostało zadanie związane z montażem platform lęgowych ze szczególnym uwzględnieniem platform lęgowych dla puchacza, który jest niemal flagowym gatunkiem tych terenów.

Fotografie zamontowanych tablic oraz ich projekty graficzne znajdują się w zakładce PROMOCJA

20 kwietnia 2018   Zapytanie ofertowe: zakup i dostawa drona wraz z wyposażeniem

W dniu 20 kwietnie  2017 r. Lubelskie Towarzystwo Ornitologiczne z siedzibą w Lublinie 20-950, ul. Akademicka 13, (adres do korespondencji: Ul. Mełgiewska 74, lok. 209, 20-234 Lublin) tel.: 508371307, zwane dalej „Zamawiającym”, w związku z realizacją zadania C2 bedącego częścią projektu „Ochrona rzadkich ptaków strefowych w wybranych obszarach Natura 2000 na Lubelszczyźnie” współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Instrumentu Finansowego LIFE+ (nr umowy LIFE13 NAT/PL/000060) oraz przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (nr umowy 591/2014/Wn-03-OP-WK-LF/D), ogłasza zapytanie ofertowe na

zakup i dostawę drona

Treść zapytania ofertowego wraz z załącznikami są do pobrania TUTAJ

 
Strona główna | Kontakt | Aktualności | Gatunki | Monitoring | Ochrona | Promocja | O projekcie | LTO na Facebooku, Twitterze i Youtubie
© LTO 2015 waldemi
L o g i n H a s ł o